Bài viết được quan tâm
Hamlet rất nổi tiếng với ngôn từ đối thoại. Đối thoại của vở kịch thiên biến vạn hóa, khi thì giễu cợt, khi thì gay gắt, khi mỉa mai, khi triết luận… Chỉ một câu đối thoại giữa Hamlet với mẹ, tâu lệnh bà? Không thực chứ, con nào có biết chuyên hình như,cho ta thấy cả một sự đổi thay ghê gớm trong con người và thực trạng xã hội trước sự hoành hoành của cái ác, cái xấu xa.
Đối thoại của Hamlet thật đặc biệt và tính đối thoại của ngôn từ kịch được sử dụng ở tần suất rất cao. Tiếng nói của bất kì nhân vật nào cũng âm vang lời của người khác, dặc biệt là lời của thời đại: sự ngây ngất của các giá trị nhân văn Phục hưng bị lấn át bởi sự lạnh lùng ích kỉ của chủ nghĩa cá nhân. Ta cùng nghe Polonius, một cận thần của Claudius, dạy con: “Hãy ghi nhớ lấy những lời khuyên nhủ này: có ý nghĩ gì cũng đừng nên nói ra mồm; chớ có hành động khi ý nghĩ chưa được cân nhắc kĩ; hãy thân mật mà không suồng sã; với bạn bè đã được con thử thách thì hãy buộc chặt họ vào tâm hồn con bằng những vòng đai thép.
Nhưng chớ có làm chai sạn lòng bàn tay mình vì bắt tay thân thiện với những ke cha cáng chú kiết vừa mới quen biết không đâu. Chớ có dính dấp vào những cuộc ẩu đả, nhưng một khi đã dính vào, phải làmthế nào cho đối phương phải gờm mình (…) Đừng cho ai vay mượn, cũng đừng vay mượn ai, vì cho vay thường mất cả tiền lần bạn; mà mang công mắc nợ thì mát dần cả tính tiết kiệm. Nhưng có điều này quan trọng hơn cả – con phải thành thật vói mình, có như thế thì rồi con mới không dối trá với kẻ khác”. Polonius là một kẻ thâm độc, loa rập cùng Claudius, những lòi y căn dận con trai ở trên đậm màu sắc của chủ nghĩa cá nhân. Điều đó tương phản với những lí tướng xả thân cao cả của chủ nghĩa nhân văn Phục hưng.
Tuy nhiên, ngẫm kĩ thì những lời ấy không hẳn là xấu và trái với đạo lí. Để Polonius phát biểu ra những diều không chí hợp với thời ấy mà còn hợp với muôn đời, Shakespeare phát hiện ở con người này nét phẩm chất tốt và hơn thế nữa, có lẽ chính ông đã ý thức được rằng chủ nghĩa cá nhân chưa hẳn đã xấu nếu nó không ích kỉ quá mức và không vi phạm những phạm trù đạo đức cơ bản của con người. Hiểu theo cách này, ta thấy Claudius xấu không phải vì y là hiện thân của chủ nghĩa cá nhân mà y chỉ hiện thân của thứ chủ nghĩa cá nhân ác độc, ham danh lợi dến mức đã không chùn tay trước việc vi phạm tội ác.
