Bài viết được quan tâm
Ông dưa ra nhận xét: “Mọi hiện tượng trong vũ trụ đều là kết quả của sức hấp dân của các nguyên tố tác động lẫn nhau mà sinh ra…”. Trong cuộc sống ông chủ trương di tìm hạnh phúc bằng sự điều chỉnh các khát vọng. Nhà triết học Protagoras (485 – 410 tr.CN) đi tìm ý nghĩa triết lí của con người, của xã hội. Ông cho rằng: “Con người lá kích thước và kiểu mâu để do lường vạn vật”. Socrate (470 – 399 tr.CN) đưa ra thái độ hoài nghi triết học với câu nói nổi tiếng: “Tôi biết rằng tôi không biết gì hết”. Phương pháp của ông là tranh luận không ngừng; phương pháp vấn đáp trứ danh mang tên ông sẽ giúp con người thấu hiểu chân lí. Nhờ vậy ông đi dến kết luận: con người không phải chỉ là một con vật, vì con người có lí trí và nhất là có linh hồn. Mục đích làm người theo ông là hoàn thiện linh hồn đó và phát triển các đức tính như dụ, công bằng, can đảm và hướng thiện.
Piaton (427 – 317 tr.CN) mở trường Academi ở Athen. Ông là đại diện tiêu biểu của trường phái duy tâm Hi Lạp cổ đại. Nhà logic học nhà mĩ học cổ đại Aristote (384 – 322 lr.CN), là học trò xuất sắc nhất của Platông. Ong nổi tiếng là “bậc thầy của những người hiểu biết”, là nhà bách khoa toàn thư của thế giới cổ dại. Epicure (341 – 270 tr.CN) cũng là nhà nguyên tử luận và thuộc phái khắc kỉ. Tuy ông xem khoái lạc là bí quyết hạnh phúc nhưng ông nhấn mạnh khoái lạc tinh thần chứ không đề cao khoái lạc thể xác. Quan điểm của ông có tác dụng chống lại mọi tín diều và các quan điểm tôn giáo khác. Phái khắc kỉ của ông bênh vực quyền lợi cho người nghèo, cho nô lệ…
Khó có thể nói hết các đóng góp của người Hi Lạp về phương diện tư tướng triết học. Bới lẽ đóng góp đó quá lớn lao, mà chính Carl Marx dã nhận định: ‘Thết học hiện dại chỉ tiếp tục cái công việc do heraclit và Arislote đã mở đâu mà thôi”
Một lĩnh vực khác mà tài ba của người Hi Lạp cổ cũng thể hiện rất rõ là kiến trúc, điêu khắc. Người Hi Lạp có những Phidias (490 – 431 tr.CN) tài ba, lỗi lạc. Ông là người dã tạo ra nhiều bức tượng nối tiếng trong đó có bức tượng thần Zeus ở Olimpus nơi diễn ra các cuộc thi thế thao của thế giới Hi Lạp cổ và là cội nguồn của thế vận hội Olimpus hiện đại. Bức tượng này cũng là một trong bảy kì quan của thế giới cô dại. Còn phải kể dến công trình kiến trúc tuyệt mĩ: đền thờ Arthémis ở Ephèse, cũng là một kì quan nữa của thế giới cổ đại. Ngôi đền nổi tiếng đã bị tên vô lại Erostrate đốt cháy.
